Du Lịch Miền Tây Thông Tin Du Lịch Miền Tây Chùa Ông Bổn – Ngôi chùa tiêu biểu của người Hoa ở Sóc Trăng
Chùa Ông Bổn tọa lạc tại số 9 Nguyễn Văn Trỗi, khóm 1, phường 1, thành phố Sóc Trăng. Chùa Ông Bổn Sóc Trăng mang những nét văn hóa đặc trưng của người Hoa từ đầu thế kỷ 20. Ngôi chùa nằm ngay trung tâm thành phố Sóc Trăng nên rất thuận tiện cho khách đến đây tham quan và chiêm bái.
Hòa An Hội Quán hay chùa Ông Bổn là cách gọi quen thuộc của bà con Sóc Trăng, cũng có người gọi là chùa A Côn. Với lịch sử lâu đời, ngôi chùa thu hút đông đảo khách du lịch Sóc Trăng đến đây tham quan bởi vẻ đẹp cổ kính, lộng lẫy.
Chùa được xây dựng vào năm 1875 tại làng Khánh Hưng, tổng Nhiêu Khánh, Sóc Trăng và sau đó trải qua nhiều cuộc trùng tu vào các năm 1911, 1953, 1969, 1987, 1990, 1994 và năm 1999 có kiến tạo, gia cố thêm nhưng vẫn đảm bảo được kiểu dáng, kiến trúc cũ. Ngày nay, đây là di tích lịch sử văn hóa khang trang có nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc độc đáo của cộng đồng người Hoa ở Sóc Trăng và đồng bằng sông Cửu Long.
Chùa được xây dựng theo kiến trúc hình chữ “Phú”” tượng trưng cho ấm no, phú quý. Tuy chùa không có quy mô lớn nhưng vô cùng thoáng đãng mang đậm màu sắc kiến trúc Trung Hoa. Ai đi qua đây cũng đều bị thu hút với dãy đèn lồng đỏ lộng lẫy như ở phố người Hoa được treo trước hiên chùa.
Vật liệu xây dựng nên ngôi chùa hoàn toàn bằng đá và gỗ quý. Đặc biệt, ngôi chùa còn giữ nguyên lớp ngói ống âm dương màu xanh (ngói lưu ly)và gốm tráng men màu, được dùng tạc tượng: “Bát tiên thí võ”, “Lưỡng long tranh châu”, “Mẫu đơn phụng”và hoa văn “Chỉ hoa cúc”được dùng trang trí ở tả hữu mái ngói trước, tượng trưng âm dương hòa hợp, sung túc, no đủ nên càng tôn thêm vẻ tôn nghiêm của ngôi chùa.
Ngôi chùa có mặt tiền chính diện hướng về hướng Nam, hai bên tả hữu tô đá rửa được nghệ nhân đắp nổi bằng xi măng rộng khoảng một thước là hai đại tự Tăng Phước – ngụ ý chúc bà con bá tánh hưởng thêm nhiều phước lộc, tạo thêm vẻ bề thế cho ngôi chùa. Ngoài ra, ở bên hữu khuôn viên chùa còn có ngôi miếu nhỏ thờ Thần Hoàng Bổn Cảnh tượng trưng cho thần thổ địa của địa phương.
Quan sát từ đỉnh hương lớn đặt giữa khuôn viên khá rộng của ngôi chùa, tổng thể kiến trúc di tích này có toàn bộ phần chân cột, đá xanh viền nền tam cấp trong khu vực nội thất đến khung cửa chính của ngôi chùa… đều được các nghệ nhân người Hoa đời trước tạc bằng đá tảng của Trung Quốc.
Bước vào bên trong, du khách sẽ choáng ngợp trước dãy hoành phi câu đối chữ Hán được treo và ốp cột từ gian tiền đến gian chính điện. Bên trái là bàn thờ Bạch Hổ uy nghi, bên phải là bàn thờ của Thanh Long hùng dũng, đây vừa là yếu tố phong thủy, vừa là vật linh trấn giữ tà ma, xua đi những điều xui xẻo.
Nhờ có “thiên tỉnh” đã tạo cho không gian chùa khoáng đạt, tạo ánh sáng cho hậu cung của chánh điện và có chỗ thoát khói của trầm, hương được đốt khi cóđông người đến cúng.
Chính điện gồm ba gian. Gian chính giữa thờ Trịnh Ân, tức Cảm thiên đại đế là vị phúc thần trong tâm thức của bà con người Hoa nơi đây. Tương truyền, Trịnh Ân là vị khai quốc công thần, văn võ song toàn, sống vào triều đại nhà Tống bên Trung Quốc. Ông có nhiều công lớn trong việc dạy dân bền chí làm ăn để khẩn hoang, lập ấp và khuyên mọi người phải biết giữ lễ nghĩa, giữ vẹn thuần phong mỹ tục. Do bị gian thần hãm hại nên ông bị triều đình khép vào tội chết. Lúc xử trảm ông, đất trời cảm động trút cơn mưa, điểm vầng sắc hồng. Dân chúng thấy điềm trời như thế nên càng tỏ lòng thương tiếc và lập miếu thờ ông làm vị phúc thần. Chuyện này lan đến triều đình, làm vua tỉnh ngộ, thương cảm và phong sắc cho ông là Cảm thiên đại đế, tức lòng trung cảm động đến trời.
Ngoài chánh điện thờ Ông Bổn, hai gian tả hữu thờ vị chính thần Phúc Đức và Bà Thiên Hậu Thánh Mẫu cùng nhiều phối tự thần linh khác; nên ngôi chùa không chỉ thu hút thiện nam tín nữ người Việt gốc Hoa mà chùa Ông Bổn còn được đông đảo người Kinh, người Khmer địa phương thành tâm đến cúng bái trong những dịp rằm, lễ tết, ngày vía A Côn (ông Bổn) và tạ ơn chư thần phù hộ buôn may bán đắt, gia đình bình an.
Nét điêu khắc trong chùa vô cùng tỉ mỉ, tinh xảo. Thể hiện ở tượng thờ bằng gỗ chạm trổ các linh vật, câu đối bằng gỗ quý, hoành phi chạm trổ 3 lớp… tất cả đều là các tác phẩm điêu khắc quý hiếm thể hiện đúng khuôn mẫu cổ của Trung Hoa, mang các hình tượng cao quý được dùng trong cung đình.
Chùa còn có rất nhiều cổ vật quý hiếm khác như tượng gỗ thờ Ông Bổn, bà Thiên Hậu Thánh Mẫu, Ông Phước Đức được sơn son thiếp vàng; bộ lư quỳ cổ hình thái tuế, ba bộ lư vuông, cặp hạc rùa ngậm hoa sen bằng kim loại màu; các bộ bàn thờ bằng gỗ quý… Vào ngày 12/5/2004, Chùa được công nhận là di tích văn hóa, nghệ thuật kiến trúc cấp tỉnh.
Ngoài ra, chùa Ông Bổn còn là nơi tổ chức các hoạt động văn hóa lễ hội đặc sắc của người Hoa thông qua lễ đấu giá lồng đèn để tập họp, đoàn kết mọi người cùng nhau đóng góp gây quỹ làm các công tác từ thiện xã hội… Sự hiện diện của ngôi chùa để mình chứng rằng trong tiến trình lịch sử hình thành và phát triển tỉnh Sóc Trăng, đồng bào người Hoa đã cộng cư gắn bó lâu đời với đồng bào người Kinh, người Khmer, cùng nhau đoàn kết xây dựng quê hương, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.